Ik ben zwanger wat nu?

Jij (en je eventuele) partner verwachten een kindje – gefeliciteerd! Of je nu net een zwangerschapstest hebt gedaan of al even rondloopt met dit nieuws, er komen vast veel vragen in je op. Geen zorgen, in het 9 maandenplan vind je alles wat je kunt verwachten de komende maanden. We geven tips over hoe je fit en gezond kunt blijven, zodat je optimaal van deze bijzondere tijd kunt genieten.

De verloskundige zorg in Nederland

In Nederland wordt zwangerschap gezien als een gezonde, natuurlijke toestand. Daarom val je bij een normale, gezonde zwangerschap onder de zorg van een verloskundige. Mocht het nodig zijn, bijvoorbeeld als er complicaties ontstaan, dan wordt de zorg overgenomen door een gynaecoloog in het ziekenhuis.

Verloskundigen werken zelfstandig, buiten het ziekenhuis, zodat gezonde zwangeren niet onnodig in het medische circuit terechtkomen. Je kunt meestal gewoon bij een verloskundige in de buurt terecht. Zijn er meerdere praktijken in jouw omgeving? Dan heb je de vrijheid om zelf te kiezen.

Denk goed na over welke praktijk bij je past. Heb je behoefte aan een persoonlijke aanpak, of juist aan een iets zakelijker benadering? Voel je je prettiger bij een kleine, intieme praktijk, of liever een grotere? Het belangrijkste is dat je je op je gemak voelt bij je verloskundige – het is tenslotte een spannende en bijzondere periode in je leven.

De verloskundige ondersteunt je:

Tijdens je zwangerschap

Zodra je ontdekt dat je zwanger bent, is de eerste stap het bellen van een verloskundige. Meestal zit er eentje in de buurt, en het contact is vaak heel laagdrempelig. Tijdens je zwangerschap zul je gemiddeld zo’n 10 keer langsgaan voor controles. Naarmate je verder in je zwangerschap bent, worden de afspraken frequenter.

De eerste afspraak met je verloskundige, de intake, duurt vaak het langst. Hierin bespreek je uitgebreid je gezondheid, eventuele eerdere zwangerschappen en jouw verwachtingen. In de volgende blogs lees je meer over wat je tijdens deze intake kunt verwachten.

Tijdens de vervolgafspraken houdt de verloskundige goed in de gaten hoe het met jou en de baby gaat. Ze meet je bloeddruk, voert bloedonderzoek uit, controleert de groei van de baby en luistert naar het hartje. Ook worden er regelmatig echo’s gemaakt. Bij praktijk Onder de Linde gebeurt dit op de praktijk zelf.

Naast de medische checks is er ook veel aandacht voor vragen en mentale ondersteuning. Zo bieden we bij Onder de Linde naast de individuele consulten ook een Centering Pregnancy programma waarin zwangeren verhalen kunnen delen en vragen kunnen stellen aan zwangeren die in dezelfde zwangerschapsfase zitten. Naast de reguliere afspraken en sessies zijn onze verloskundigen voor noodgevallen ook 24/7 bereikbaar.

Bij de bevalling

Tijdens je zwangerschap kun je samen met je verloskundige bespreken waar je het liefst wilt bevallen: thuis, in het ziekenhuis of in een geboortecentrum. Dit geeft je de vrijheid om een plek te kiezen waar jij je het meest op je gemak voelt. Ook kun je met je verloskundige afstemmen hoe je wilt bevallen. Door je wensen en voorkeuren van tevoren te bespreken, weet je verloskundige precies wat belangrijk voor je is tijdens de bevalling.

Bij een gezonde zwangerschap word je tijdens de bevalling begeleid door je eigen verloskundige team. Zij houden het proces nauwlettend in de gaten en ondersteunen je zowel medisch als emotioneel. Mocht er tijdens de bevalling een complicatie ontstaan, dan kan het zijn dat er medische hulp nodig is, zoals een gynaecoloog. In dat geval wordt de zorg overgenomen door het ziekenhuispersoneel.

In je kraamtijd

Het moment waar je zo naar hebt uitgekeken: de geboorte van je kindje! Voor veel (nieuwe) ouders is dit een spannende en bijzondere tijd. Gelukkig houdt de zorg van de verloskundige niet op na de bevalling. In de eerste 10 dagen blijft de verloskundige dag en nacht bereikbaar, mocht je vragen hebben of als er iets onverwachts gebeurt.

Daarnaast krijg je ook hulp van een kraamverzorgende, die meestal dagelijks een paar uur bij jullie thuis komt. Zij ondersteunt jullie bij de verzorging van de baby en houdt de gezondheid van zowel jou als je kindje in de gaten. Ook helpt ze je, mocht je borstvoeding geven, met tips en ondersteuning bij het opstarten als dit wat moeizaam gaat.

De verloskundige komt in de kraamweek meestal 2 tot 3 keer op huisbezoek om te controleren hoe het met jou en je baby gaat. Ze kijkt naar jouw herstel en houdt contact met de kraamverzorgende, zodat je zeker weet dat alles goed verloopt en je je nergens zorgen over hoeft te maken.

Voor de nacontrole

Zes weken na de bevalling kom je weer op de praktijk voor de nacontrole. Waar mogelijk plannen we deze afspraak in bij de verloskundige die ook bij de bevalling aanwezig was. Het is een mooi moment om elkaar nog eens te zien, je vragen over de bevalling te stellen en te bespreken hoe het ouderschap tot nu toe verloopt.

Als je hebt meegedaan aan Centering Pregnancy, sluiten we de zorg officieel af met een laatste gezamenlijke bijeenkomst: de terugkomdag. Dit vindt meestal plaats rond zes weken na de bevalling en biedt een mooie kans om samen met de andere moeders jullie ervaringen te delen.

Het belang van gezonde voeding

Voor een goede ontwikkeling van je kindje is het belangrijk dat je gezonde en gevarieerde voeding binnenkrijgt, vooral in de eerste weken van je zwangerschap. Dit is de periode waarin de organen en het centrale zenuwstelsel van je baby zich ontwikkelen. Daarbij is het natuurlijk ook belangrijk dat jij zelf fit en gezond blijft. We hebben een aantal tips voor je:

Tip 1: Eet gezond en gevarieerd

Zorg ervoor dat je dagelijks voldoende groenten, fruit, volkorenproducten, eiwitten en gezonde vetten eet. Een gebalanceerd voedingspatroon levert de vitamines en mineralen die jij en je kindje nodig hebben. Varieer daarom met verschillende soorten groenten, peulvruchten, magere eiwitten (zoals kip of tofu) en gezonde vetten uit bijvoorbeeld avocado’s en noten.

Tip 2: Slik foliumzuur

Foliumzuur (vitamine B11) is essentieel tijdens de vroege zwangerschap omdat het helpt bij de ontwikkeling van de neurale buis van je baby, waaruit de hersenen en het ruggenmerg ontstaan. Het wordt aangeraden om al vóór de zwangerschap te beginnen met het slikken van 400 microgram foliumzuur per dag, en dit te blijven doen tot de tiende week van de zwangerschap.

Tip 3: Eet regelmatig vis

Vette vis, zoals zalm, makreel en haring, bevat Omega-3 vetzuren die belangrijk zijn voor de ontwikkeling van de hersenen en ogen van je kindje. Het advies is om twee keer per week vis te eten, waarvan één keer vette vis Let op: eet liever geen roofvissen, zoals tonijn en zwaardvis. Deze bevatten hogere concentraties zware metalen, zoals kwik. . Eet je geen vis? Dan kun je Omega-3 supplementen nemen die geschikt zijn voor zwangeren.

Tip 4: Slik vitamine D

Vitamine D is nodig voor de opname van calcium, wat belangrijk is voor de opbouw van stevige botten bij jou en je baby. Het advies is om dagelijks 10 microgram vitamine D te slikken gedurende de hele zwangerschap, naast de vitamine D die je uit voeding en zonlicht haalt.

Wat je beter kunt vermijden

Tijdens de zwangerschap zijn er een aantal voedingsmiddelen die je beter kunt laten staan om risico’s voor jou en je baby te voorkomen. Dit wordt uitgebreid besproken tijdens het intakegesprek, maar hier zijn alvast een paar belangrijke aandachtspunten:

De eerste afspraak met de verloskundige: de intake

De eerste afspraak bij Onder de Linde, de intake, komt eraan. Tijdens deze afspraak krijg je veel informatie, en een goede voorbereiding helpt om het meeste uit dit gesprek te halen. In dit tweede deel van het 9-maandenplan lees je wat je kunt verwachten van de intake.

Wist je dat het bij ons ook mogelijk is om een vroege echo te laten maken? Deze echo vindt vaak plaats rond de 7 à 8 weken zwangerschap en kan soms voorafgaand aan het intakegesprek worden ingepland.

In dit deel van het 9-maandenplan lees je over:

• De vragen die je tijdens de intake kunt verwachten, zoals over je medische voorgeschiedenis
• De controles en checks die we uitvoeren
• De vroege echo
• Informatie over prenatale testen

Je eerste afspraak: de intake

Je bent nu tussen de 6 en 10 weken zwanger en dus staat de intake op het programma. Dit is voor veel aanstaande ouders de eerste ontmoeting met de verloskundige en een belangrijk onderdeel van het 9 maanden plan. Na je aanmelding ontvang je bij Onder de Linde een link naar een intakevragenlijst. Vul deze thuis in en stuur deze vóór het intakegesprek naar ons terug.

Het intakegesprek

Bij de eerste zwangerschap kan de intake extra spannend zijn, en daarom nemen we hier ruim de tijd voor. De afspraak duurt ongeveer 45 tot 60 minuten en bereidt jou voor op wat je de komende maanden kunt verwachten.

Tijdens de intake bespreken we een breed scala aan onderwerpen. Zo praten we over jouw wensen en die van je partner, geven we informatie over medische onderzoeken en echo’s, en beantwoorden we al jullie vragen. Enkele belangrijke onderwerpen die we bespreken tijdens de intake zijn:

Medische voorgeschiedenis

De verloskundige leert jou en je partner graag goed kennen. Een groot onderdeel van de intake is daarom de medische voorgeschiedenis, ook wel anamnese genoemd. Er worden vragen gesteld over jullie algemene gezondheid en mogelijke aangeboren afwijkingen. Samen met de verloskundige bespreek je of er ziektes in jouw (of je partners) familie voorkomen die invloed kunnen hebben op je zwangerschap.

 

Controles en testen

Tijdens de intake voeren we ook een aantal medische checks uit. Zo meten we je bloeddruk, berekenen we je BMI, en soms nemen we gelijk bloed af. Bij alle zwangere vrouwen in Nederland wordt in het bloed de volgende informatie gecontroleerd: bloedgroep, rhesus-D en -C factor, lues (syfilis), HIV en Hepatitis B. Daarnaast controleren we ook het ijzergehalte in je bloed.

Op basis van persoonlijke omstandigheden zoals werk, voeding of medische voorgeschiedenis van jou of je partner, kan aanvullend onderzoek worden aanbevolen.

Vroege echo

De vroege echo wordt uitgevoerd als je dat wenst of als de verloskundige daar een medische reden voor ziet, bijvoorbeeld bij eerdere miskramen of bloedverlies. Tijdens deze echo, meestal rond de 7-10 weken, bekijken we of het vruchtje in de baarmoeder zit, of het hartje klopt, en of er sprake is van een meerlingzwangerschap.

Het zorgplan

Aan de hand van alle besproken informatie stel je samen met de verloskundige een persoonlijk zorgplan op. Welke onderzoeken raden we aan, gebaseerd op jouw medische voorgeschiedenis en wensen? Ook bespreken we signalen of redenen om contact op te nemen met de verloskundige. Zo ontstaat een zorgplan dat perfect aansluit bij jouw behoeften en situatie.

Je bent bijna op de helft van je zwangerschap

Gefeliciteerd! Je hebt al heel wat mijlpalen bereikt en bent nu bijna op de helft van je zwangerschap. Dit betekent vaak dat je de meeste mensen om je heen al hebt verteld over jullie aankomende kindje en dat de eerste voorbereidingen zijn gestart. In dit deel van het 9-maandenplan delen we belangrijke informatie die nuttig kan zijn rond de 20 weken, zoals:

• De 20-weken-echo
• De erkenning van jullie kindje
• Zwangerschapsklachten en -cursussen

Je bent op de helft!

Het tweede trimester brengt voor veel aanstaande ouders nieuwe energie met zich mee. Terwijl je je voorbereidt op de tweede helft van je zwangerschap, willen we je alvast handige tips en informatie meegeven voor deze periode.

De 20-weken-echo

Het belangrijkste van deze periode is de 20 weken echo. Deze vindt plaats tussen de 18 en 20 weken. Je kiest zelf of je dit onderzoek wilt laten uitvoeren. Tijdens deze echo wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar je kindje en je baarmoeder.

Onze echoscopiste zal je tijdens het onderzoek meenemen in wat ze ziet. Ze legt alles duidelijk uit en laat je zien wat het betekent. Ze kijkt naar de groei van de baby. Ook wordt er gekeken naar de ontwikkeling van de baby; Is het ruggetje goed gesloten, zijn alle ledematen goed ontwikkeld en zijn alle organen goed aangelegd? Verder controleert ze ook de hoeveelheid vruchtwater en de locatie van de placenta. Over het algemeen duurt de echo 40 minuten.

De echo geeft geen volledige zekerheid over de gezondheid van je baby, omdat sommige afwijkingen niet zichtbaar zijn. Mocht de echoscopist tijdens de echo iets afwijkends zien, dan kan er een vervolgonderzoek worden ingepland (dit is het geval bij ongeveer 1 op de 20 vrouwen). Dit vervolgonderzoek kan nodig zijn vanwege een afwijkende groei of een placenta die op een andere plek ligt. Gelukkig blijkt bij de meeste vrouwen na de tweede echo alles in orde te zijn.

Als je zwangerschap goed verloopt, is de 20-wekenecho meestal de laatste medische echo. Toch kun je rond 36 weken in aanmerking komen voor een liggingsecho, mocht de verloskundige dit nodig vinden om de positie van je baby te controleren. Daarnaast kun je altijd kiezen voor een extra pretecho in 2D, 3D of zelfs 4D om nog een keer naar je baby te kijken.

Wil je meer informatie over de 20 weken echo? Bekijk onze pagina hier of lees de RIVM folder voor meer informatie.

Geslachtsbepalende echo

Als je tussen de 15 en 16 weken zwanger bent, kun je  bij ons ook een aparte geslachtsbepalende echo inplannen om het geslacht van je kindje te zien. Deze echo wordt niet vergoed. Tijdens de  20-weken-echo kan het geslacht ook worden vastgesteld, maar houd er rekening mee dat deze echo in eerste instantie een medisch doel heeft.

Erkenning van jullie kindje

Wil je dat alle juridische zaken rondom jullie kindje goed geregeld zijn? Dan kan je partner het kindje al voor de geboorte erkennen. Dit hoeft niet wanneer jullie getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, maar het is zeker aan te raden in andere situaties. Erkenning geeft je partner juridische rechten en zorgt ervoor dat er een officiële band ontstaat.

Hoe werkt het? Om erkenning te regelen, gaan jij en je partner samen naar het gemeentehuis, bij voorkeur vóór 24 weken zwangerschap. Jullie kunnen hier meteen de achternaam voor jullie kindje kiezen. Sinds 1 januari 2024 mag je je kindje een dubbele achternaam geven. Hierdoor kan jullie kindje zowel de achternaam van de vader als die van de moeder dragen.

Sinds 1 januari 2023 wordt bij erkenning tijdens de zwangerschap automatisch ook het ouderlijk gezag na de geboorte geregeld.

Je bent over de helft!

Gefeliciteerd, je bent al over de helft van je zwangerschap! Je buik groeit steeds meer, je kindje beweegt actief, en de bevalling komt langzaam dichterbij. Je zit nu in de spannende tweede helft van deze bijzondere tijd. In deze fase komt er vaak veel nieuwe informatie op je af, en ontstaan er nieuwe vragen over wat je kunt verwachten.

In dit deel van het 9-maandenplan bespreken we:

• Hoe je kindje groeit en beweegt
• De voeding voor je kindje na de geboorte
• Manieren om rust te nemen en goed voor jezelf te zorgen

Lees verder voor waardevolle tips, informatie en handige weetjes die je helpen bij een ontspannen en goed geïnformeerde laatste helft van je zwangerschap.

Hoe je kindje groeit en beweegt

Misschien voel je je kindje inmiddels regelmatig bewegen! Rond de 28 weken is het belangrijk om dagelijks de bewegingen van je baby te voelen, zodat je leert wat normaal is voor hem of haar. Naarmate je zwangerschap vordert, krijgt je kindje minder ruimte in de baarmoeder, waardoor de bewegingen iets zachter kunnen aanvoelen. Blijf vooral alert op deze veranderingen: een andere beweging is meestal geen probleem, maar aarzel niet om ons te bellen als je twijfels hebt.

Tip: Ontspan regelmatig en probeer op vaste momenten even stil te zitten. Dit helpt je om de bewegingen van je kindje goed te voelen en te herkennen.

Voeding voor je kindje: Borstvoeding of flesvoeding?

Dit is een goed moment om na te denken over hoe je je kindje wilt gaan voeden. Borstvoeding en flesvoeding hebben elk hun eigen voordelen. Hier lees je meer over wat beide opties inhouden en hoe je je kunt voorbereiden.

Borstvoeding

Borstvoeding bevat alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft om te groeien. Op elk moment is het precies zo afgestemd op de behoefte van je kindje. Ook bevat borstvoeding afweerstoffen die het immuunsysteem versterken, bevorderd het de hechting tussen moeder en kind en beschermt het tegen welvaartsziekten en obesitas. Daarom is borstvoeding de beste voeding voor je kindje, als je hier natuurlijk de mogelijkheid toe hebt.

Borstvoeding is niet alleen heel goed voor je kindje, maar ook nog vrij efficiënt. Je hebt het namelijk altijd bij je op precies de juiste temperatuur. Ook heeft het voordelen voor jou als moeder:

De bevalling komt nu echt dichtbij

De laatste voorbereidingen worden getroffen en je begint je voor te bereiden op de bevalling. Misschien heb je al een bevalcursus gevolgd of ben je bezig met het schrijven van een geboorteplan. Omdat je niets aan het toeval wilt overlaten, geven we je in deze aflevering de belangrijkste informatie en tips voor de bevalling.

In dit deel van het 9 maanden plan delen we de laatste tips en weetjes over:

• De plaats van bevallen
• Het schrijven van een geboorteplan
• Bevalhoudingen
• Pijnverlichting en -stilling

Alles wat je moet weten over de voorbereiding op de bevalling vind je op deze pagina. Bekijk het nu en zet de laatste puntjes op de i.

De bevalling komt in zicht

Je bevalling komt steeds dichterbij. Je bent je misschien al aan het voorbereiden door een bevalcursus te volgen of bevalvideo’s te bekijken. Het is goed om je voor te bereiden op deze bijzondere dag, zodat je weet wat je kunt verwachten. Daarom hebben we in dit deel van het 9 maanden plan de belangrijkste punten voor de voorbereiding op je bevalling op een rijtje gezet.

Waar wil jij bevallen?

Je bent waarschijnlijk druk bezig met de voorbereidingen voor je bevalling. Niet alleen door het afwerken van je to-do lijst, maar ook je lichaam bereidt zich langzaam voor. Je baarmoedermond wordt zachter en korter; dit zijn de eerste stappen die jouw lichaam neemt om zich voor te bereiden op de bevalling. Het is belangrijk om na te denken over waar en hoe je precies wilt bevallen.

De plek waar je wilt bevallen is cruciaal. Een omgeving waar jij je ontspannen en veilig voelt, zorgt ervoor dat je het beste kunt bevallen. Hier produceert je lichaam het meeste oxytocine, ook wel het weeënhormoon genoemd.

Thuis bevallen

Bevallen in je eigen vertrouwde omgeving is een optie. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat thuisbevallingen net zo veilig zijn als ziekenhuisbevallingen. Thuis worden net zoveel gezonde baby’s geboren als in het ziekenhuis. Ook tijdens een thuisbevalling hebben verloskundigen alle benodigde middelen bij zich om het proces veilig en prettig te laten verlopen. Wist je dat maar liefst 96% van de vrouwen die thuis bevalt, positief terugkijkt op hun ervaring?

Poliklinisch bevallen

Als je in het ziekenhuis bevalt zonder medische indicatie, noemen we dat poliklinisch. Je huurt als het ware een ziekenhuiskamer waar je onder begeleiding van een verloskundige bevalt. Wij werken samen met het Spaarne Gasthuis, waar de meeste poliklinische bevallingen plaatsvinden. Op rondomzwanger.nl kun je een digitale tour bekijken om alvast een indruk te krijgen van de bevalkamers.

In bad bevallen

In bad bevallen kan ook gewoon thuis in je woonkamer. Sommige bevalkamers in ziekenhuizen beschikken ook over een bevalbad. Het bevallen in water heeft verschillende voordelen:

• Je ervaart minder pijn door de warmte en tegendruk van het water.
• De waterdruk zorgt voor meer druk op de ontsluitingsrand, waardoor de ontsluiting vlotter verloopt.
• Je kunt gemakkelijk van houding wisselen.
• De kans op inscheuren is kleiner.
• Baby’s worden in bad rustiger geboren en zijn vaak meer ontspannen direct na de geboorte.

Als je meer informatie wilt over de mogelijkheden voor een badbevalling, neem dan gerust contact met ons op. Een van onze verloskundigen kan je vertellen welke ziekenhuizen deze opties bieden en waar je een bevalbad voor thuis kunt regelen.

Het aftellen kan beginnen

Je verlof is waarschijnlijk al ingegaan en het aftellen kan beginnen. Het is goed om deze periode een beetje rustig aan te doen. Je wilt genoeg energie hebben om aan de bevalling te beginnen. Daarom geven we je hier de informatie en tips die je nodig hebt in deze laatste fase.

In dit deel van het 9-maandenplan geven we informatie over:

• Wanneer je aan de bel moet trekken
• De voorbereidingen van je vluchttas
• Overtijd zijn, inleiden en strippen

Bekijk de belangrijkste informatie en leuke tips nu op onze pagina over de laatste loodjes.

De laatste loodjes

Waarschijnlijk zit je momenteel in je verlof en ben je echt begonnen met aftellen. Binnenkort worden jullie mama en papa, of wordt jullie gezinnetje nog verder uitgebreid. Het is een spannende periode van de laatste loodjes. Hier leer je alles over deze fase en krijg je tips om hem door te komen.

Het aftellen kan beginnen

Je verlof is ingegaan en het aftellen kan beginnen—eindelijk. Grote kans dat dit inderdaad zo voelt, aangezien je het in deze fase misschien wel iets zwaarder krijgt. De meeste vrouwen:

• Krijgen pijn in de onderrug
• Hebben moeite met slapen
• Moeten vaker plassen
• Houden meer vocht vast
• Krijgen vaker te maken met voorweeën

Het is goed om het een beetje rustig aan te doen. Doe bijvoorbeeld overdag een dutje en probeer dingen te doen om te ontspannen. Het is belangrijk om je eigen grenzen te bewaken en naar je lichaam te luisteren. Neem contact op met de verloskundige bij signalen van een blaasontsteking, bijvoorbeeld als je het gevoel hebt dat je moet plassen, maar uiteindelijk niet hoeft. Andere redenen om contact op te nemen met je verloskundige zijn:

• Hoofdpijn
• Tintelende vingers
• Pijn in de bovenbuik
• Misselijkheid
• Sterretjes zien

De bewegingen in je buik

Misschien merk je dat de bewegingen van je kindje iets minder worden. Dat is niet gek; je baby heeft steeds minder ruimte om te draaien en te schoppen. De bewegingen worden kleiner en je hebt het niet meer elke keer door. Ook verandert het slaapritme van je kindje. De periodes tussen krachtige bewegingen worden daardoor langer.

Als je met verlof bent, kun je al je aandacht en energie aan je kindje geven. Zo kun je makkelijk rust nemen als je dat nodig vindt. Twijfel je of je kindje genoeg beweegt? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!

Je gaat nu écht bevallen

Je vliezen zijn gebroken, of je weeën zijn begonnen. In deze aflevering geven we je de laatste informatie en tips voor tijdens de bevalling.

We bespreken in deze aflevering:

• De fasen van je bevalling
• Het gouden uur
• De overdracht van zorg van verloskundige naar gynaecoloog
• Pijnstilling en -verlichting

Lees hier de laatste tips en informatie voor je bevalling, maar onthoud: rustig blijven ademhalen! Iedere wee gaat weer voorbij.

De baby komt er écht aan

Je vliezen zijn gebroken, of je weeën zijn begonnen: je bent aan het bevallen. De baby komt eraan. Lees in dit deel van het 9-maandenplan alle tips en informatie over de bevalling.

De fasen van je bevalling

Je vliezen zijn gebroken of je weeën zijn begonnen. Wanneer bel je ons?

• Bel de verloskundige als de weeën 1 tot 2 uur lang iedere 3-4 minuten komen en 60 seconden duren.
• Bel ook als je ons nodig hebt of ongerust bent.
• Bel als je tijdens de weeën meer bloed verliest dan normaal bij je menstruatie.
• Bel als je vruchtwater verliest en de baby bij de laatste controle niet was ingedaald.
• Bel als het vruchtwater dat je verliest groen of bruin van kleur is.

Let op: Als je vliezen zijn gebroken en het vruchtwater is helder, de baby lag bij de laatste controle ingedaald en het is nacht:

• Ga lekker slapen; de kans is dan groot dat je weeën starten.
• Als er geen weeën zijn, laat ons dan rond 9:00 uur weten dat je vliezen zijn gebroken.

Vliezen zijn gebroken

Het breken van je vliezen wordt meestal gezien als het begin van je bevalling, maar bij slechts ongeveer 1 op de 10 bevallingen begint de bevalling met gebroken vliezen. In de andere 90% van de gevallen breken de vliezen pas tijdens de ontsluitingsfase.

Ontsluiting en weeën

Zoals hierboven vermeld, breken bij 90% van de bevallingen de vliezen tijdens de ontsluitingsfase. Weeën starten vaak kort en onregelmatig. Wanneer je ontspant, worden ze vaak sterker.

Tijdens de latente fase, de eerste fase van je bevalling, bereidt je lichaam zich voor. Je baarmoedermond wordt korter en je krijgt wat ontsluiting. Het kan nog afzwakken als je weeën onregelmatig zijn. Ze gaan dan na een paar uur of dagen weer verder. Doe gewoon alles wat je op een normale, ontspannen dag ook zou doen en spaar je energie voor later.

Tijdens de actieve bevalling heb je die energie namelijk nodig. De weeën worden intenser en komen iedere 3 tot 4 minuten. Probeer de weeën te timen en bij te houden. Zijn de weeën ongeveer 60 seconden lang, en moet je de weeën wegzuchten, dan is het tijd om de verloskundige te bellen. Bij een eerste kindje duurt deze fase gemiddeld tien tot twaalf uur; bij een tweede kindje vier uur.

Vanaf de eerste weeën wordt je baarmoedermond korter en opent deze zich tot volledige ontsluiting van 10 centimeter. Je baby zal dieper in het bekken zakken en draait met zijn rug naar voren.

De bevalling is (bijna) achter de rug!

Misschien ben je net onderweg naar huis vanuit het ziekenhuis, of is de verloskundige zojuist vertrokken. En dan… Wat nu? Geen zorgen! In deze aflevering van het 9-maandenplan delen we handige informatie en tips voor de kraamweek, zodat je deze bijzondere tijd rustig en goed voorbereid kunt doorkomen.

Wat je kunt verwachten in dit deel van het 9-maandenplan:

• Belangrijke info over het herstel van jou en je kindje
• Ondersteuning door de kraamzorg en verloskundige
• Voeding voor je baby
• Hoe en wanneer je aangifte van de geboorte moet doen

Ontdek alles wat je wilt weten over deze eerste dagen na de bevalling.

De bevalling is achter de rug

Je bent net bevallen en weer onderweg naar huis vanuit het ziekenhuis of de verloskundige is net thuis bij jullie de deur uit. Uh, wat nu? Geen zorgen. In deze voorlaatste aflevering van het 9-maandenplan vind je alle informatie en tips voor de eerste 24 uur na je bevalling.

Een gezond kindje en moeder

Een pasgeboren baby heeft bepaalde kenmerken waaraan je kunt zien dat hij of zij het goed doet:

• Een roze of licht getinte huidskleur
• Een temperatuur van tussen de 36,5 en 37,5 graden
• Een beetje misselijkheid door ingeslikt vruchtwater in de eerste 24 uur is normaal
• Je baby mag in de eerste 24 uur zo vaak aan de borst als hij of zij wil

 

Je baby communiceert ook direct na de geboorte door te huilen. Dit kan betekenen dat:

 

• Je kindje het te warm of koud heeft
• Het wil zuigen, bijvoorbeeld op je pink
• Hij of zij honger heeft
• Er een schone luier nodig is
• Of dat je baby gewoon bij je wil zijn

Ook voor jou als nieuwe moeder zijn er bepaalde tekenen van goed herstel. In de eerste uren na de bevalling kun je verwachten dat:

• Je maximaal één kraamverband per uur verliest
• Een paracetamol helpt bij eventuele naweeën
• Plassen onder de douche kan helpen om wonden schoon te houden
• Je lichaam vocht afvoert door meer te zweten en te plassen

Ondersteuning door de kraamzorg en verloskundige

Je staat er na de bevalling zeker niet alleen voor! Gedurende de eerste acht dagen krijg je hulp van een kraamverzorgende. Zij:

Jullie eerste weekjes als (groter) gezin

Jullie leven inmiddels al een paar weekjes als (groter) gezin. In het begin was het misschien even wennen, maar waarschijnlijk hebben jullie nu (bijna) je draai gevonden.

In dit laatste deel van het 9-maandenplan vertellen we je nog de laatste dingen over:

• Het leven met een baby
• Aandacht voor je bekkenbodem
• Werken na je zwangerschap
• Anticonceptie

Lees op deze pagina alle belangrijke informatie en weetjes over de laatste fase van het 9-maandenplan.

Het leven als (groter) gezin

Een tijdje geleden ben je bevallen van je kindje. Misschien zijn jullie al helemaal gewend aan de nieuwe gezinsstructuur, of ben je nog volop aan het wennen. In dit laatste deel van het 9-maandenplan geven we je voor de laatste keer informatie en tips die je in deze periode goed kunt gebruiken.

Het leven met jullie baby

Wanneer je voor de eerste keer ouder wordt, moet je meestal even zoeken naar wat je baby precies wil. Dat is heel normaal. Baby’s die tussen de 2 en 10 weken oud zijn, huilen gemiddeld wel 2 uur per dag.

Door te huilen geeft je baby aan waar hij of zij behoefte aan heeft, wat ook bijdraagt aan de ontwikkeling. Rust en regelmaat kunnen helpen om je kindje minder te laten huilen. The Happiest Baby-methode van Harvey Karp helpt veel ouders om baby’s te kalmeren en beter te laten slapen.

Deze methode bootst de rustgevende omgeving van de baarmoeder na. Het idee is dat baby’s in de eerste drie maanden extra comfort nodig hebben, omdat ze nog in een soort “vierde trimester” zitten en zich aanpassen aan de buitenwereld. De “5 S’en”-techniek wordt hiervoor gebruikt:

 

• Swaddling (Inbakeren) – Het strak inwikkelen van de baby geeft een gevoel van geborgenheid.
• Side/Stomach Position (Zij/Buikligging) – Een veilige, kalmerende positie (alleen onder toezicht).
• Shushing (Ssshh-geluid) – Nabootsen van het ruisende geluid in de baarmoeder.
• Swinging (Wiegen) – Zachte schommelbewegingen helpen de baby te kalmeren.
• Sucking (Zuigen) – Een fopspeen of borstvoeding kan een geruststellend effect hebben.

Aandacht voor je bekkenbodem

De spieren in je bekkenbodem zijn verweekt door de zwangerschapshormonen en worden tijdens de bevalling behoorlijk opgerekt. Het is daarom belangrijk om na je zwangerschap aandacht te besteden aan het herstel van je bekkenbodem. Bekkenbodemoefeningen helpen deze spieren weer in vorm te krijgen.

Je kunt deze oefeningen bijvoorbeeld leren bij een cursus voor net bevallen vrouwen. Het is belangrijk om dit een paar maanden vol te houden. Uit onderzoek blijkt dat het trainen van specifieke spieren een positief effect heeft op het voorkomen van (stress)incontinentie op latere leeftijd.

Blijf je klachten houden nadat je deze oefeningen een paar maanden consequent hebt gedaan? Ga dan langs bij een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in bekkenbodemproblemen. Zij kunnen je helpen om deze spieren te trainen.

Herstel en sporten

Als je net bevallen bent, denk je misschien nog niet aan sporten. Of misschien wil je juist vanaf week één weer fit worden. Het is belangrijk om de eerste periode na je zwangerschap veel rust te nemen. Je lichaam moet bijkomen en herstellen van de zwangerschap en bevalling, wat in de eerste weken veel rust en goede voeding vereist.

Wanneer mag ik weer sporten?

Gemiddeld zijn vrouwen zes weken na de bevalling er weer klaar voor om te beginnen met sporten. Bouw je conditie en spieren rustig op, luister naar je lichaam en respecteer je grenzen.

Het trainen van je buikspieren moet je bijvoorbeeld op gevoel doen. Tijdens je zwangerschap zijn je buikspieren uit elkaar gegaan om ruimte te maken voor de groeiende baby. Enkele weken na de bevalling zul je merken dat je rechte buikspieren weer bij elkaar komen.

Wil je weten of je al je buikspieren mag trainen? De verloskundige zal dit tijdens de nacontrole voor je controleren.

Ik wil vlot zwanger worden

Je bent eruit: je wilt zwanger worden! Waarschijnlijk zo vlot en zo gezond mogelijk.
Lees
wat je kunt doen en meer interessante weetjes voor een goede start, je cyclus,
LH-piek
en je vruchtbaarheid.

In het kort

• De plaatsing van een spiraaltje kan als onaangenaam of pijnlijk worden ervaren.
• Van alle stellen die probeert zwanger te worden lukt dit in 80-90% van de
  gevallen binnen een jaar.
• De kans op zwangerschap is het grootst als je om de 2 of 3 dagen vrijt in de zes
  dagen vóór de eisprong (de eisprong is 2 weken voor het begin van de volgende
  menstruatie).
• Slik vanaf de wens zwanger te worden tot 10 weken zwangerschap dagelijks 400mg
  foliumzuur.

Je cyclus en je vruchtbaarheid

Om zwanger te kunnen worden moet een eicel worden bevrucht door een zaadcel. Bij de
vrouw komt een eicel uit een van de eierstokken vrij, dit gebeurt (bijna) iedere
maand, de zogenoemde eisprong. De eisprong vindt plaats 14 dagen voor de
menstruatie. Wanneer je regelmatig menstrueert is het moment van de eisprong vrij
nauwkeurig te voorspellen. Als je menstruatiecyclus onregelmatig is, dan is het
lastiger te voorspellen.

• Meer vaginale afscheiding, die dikker en slijmeriger is dan je gewend
  bent. Zo kunnen de zaadcellen makkelijker bij de eicellen komen die door
  de eileider naar de baarmoeder zijn gegaan.
• Je libido stijgt vaak (handig!).
• Sommige vrouwen voelen de ovulatie onderin hun buik,net boven de lies.
• De LH-piek in je urine stijgt rondom je eisprong. Wanneer je een paar
  maanden bijhoudt wanneer je menstrueert, wat je temperatuur is en hoe je
  vaginale slijm eruit ziet krijg je veel inzicht in je eigen
  menstruatiecyclus en vergroot dit de kans op een zwangerschap.

Bereken wanneer je ovulatie is met een ovulatie-calculator. Of gebruik ovulatietesten
die in je urine de LH-piek meten: het LH-hormoon is verhoogd rond de ovulatie. De
kans op een eisprong kan verminderen, bijvoorbeeld door: stress, heel intensief
sporten of zware lichamelijke arbeid, sterk afvallen, een laag lichaamsgewicht,
overgewicht of de overgang (het begin van de menopauze).

Vrijen in de vruchtbare periode

Om zwanger te worden is het meestal genoeg als je om de twee of drie dagen vrijt.
Vaker mag, maar is niet nodig. De zaadcellen blijven een paar dagen leven in de
baarmoeder. Weet je wanneer er een eisprong is: de meeste zwangerschappen
ontstaan na het vrijen in de zes dagen vóór de eisprong.

Voorbereiden op je zwangerschap: leef gezond

Gelukkig zorgt de natuur er voor dat bijna elk kind gezond wordt geboren. Er zijn
echter ook dingen die je kan doen om de kans op een gezond kindje en een gezonde
zwangerschap te vergroten. Dat begint al tijdens het zwanger worden. Daarnaast
zijn de eerste weken van een zwangerschap heel belangrijk voor de ontwikkeling
van een kind. De meeste vrouwen weten pas na die eerste weken dat ze zwanger
zijn.