Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: symptomen, oorzaken en kenmerken

Een zwangerschap is een bijzondere en vaak vreugdevolle periode. Maar soms kan het anders lopen dan verwacht. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een ernstige aandoening waarbij een bevruchte eicel zich buiten de baarmoeder nestelt. Dit komt het vaakst voor in de eileider, maar kan in zeldzame gevallen ook in de eierstok, baarmoederhals of zelfs de buikholte ontstaan. Omdat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap niet levensvatbaar is en ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, is het cruciaal om de symptomen vroegtijdig te herkennen en snel medische hulp in te schakelen.

Veel vrouwen merken in eerste instantie niets ongewoons. Ze hebben een positieve zwangerschapstest en de typische vroege zwangerschapssymptomen, zoals gevoelige borsten en vermoeidheid. Pas na een paar weken kunnen er klachten ontstaan die wijzen op een probleem. Daarom is het belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren en bij twijfel een arts of verloskundige te raadplegen. In deze blog bespreken we wat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap precies is, welke symptomen je kunt ervaren, hoe het ontstaat en welke behandelingen mogelijk zijn.

Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Bij een normale zwangerschap reist een bevruchte eicel via de eileider naar de baarmoeder, waar deze zich in het baarmoederslijmvlies nestelt en begint te groeien. Dit proces duurt enkele dagen en is essentieel voor een gezonde zwangerschap. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nestelt de eicel zich echter op de verkeerde plaats, meestal in de eileider. Dit wordt ook wel een extra-uteriene zwangerschap (EUG) genoemd. In zeldzame gevallen kan de eicel zich in de eierstok, baarmoederhals of buikholte ontwikkelen.

Omdat de eileiders en andere gebieden buiten de baarmoeder niet geschikt zijn om een zwangerschap te ondersteunen, kan dit grote risico’s met zich meebrengen. Naarmate de bevruchte eicel groeit, kan deze de eileider beschadigen of zelfs laten scheuren, wat kan leiden tot een levensbedreigende inwendige bloeding. Daarom is een snelle diagnose en behandeling noodzakelijk om ernstige complicaties te voorkomen.

Symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

In de eerste weken lijkt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap vaak op een normale zwangerschap. Je menstruatie blijft uit, een zwangerschapstest is positief en je kunt last hebben van misselijkheid of gevoelige borsten. Dit kan ervoor zorgen dat vrouwen in eerste instantie geen reden tot bezorgdheid zien.

Na een paar weken kunnen echter symptomen ontstaan die wijzen op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Veelvoorkomende klachten zijn buikpijn aan één kant, lichte tot hevige vaginale bloedingen en een zeurend of drukkend gevoel in de onderbuik. In ernstigere gevallen kan er schouderpijn, duizeligheid of flauwvallen optreden. Dit kan wijzen op een inwendige bloeding, wat direct medisch ingrijpen vereist.

Hoe voelt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Veel vrouwen beschrijven de pijn als stekend of krampachtig, vaak aan één kant van de onderbuik. De pijn kan mild beginnen en geleidelijk erger worden. Dit kan aanvoelen als een zware menstruatiekramp, maar vaak is het scherper en blijft de pijn langer aanhouden. De pijn kan ook uitstralen naar de rug of schouders.

Als de eileider scheurt, kan de pijn plotseling extreem hevig worden en gepaard gaan met een duizelig of licht gevoel in het hoofd. Dit is een medisch noodgeval en vereist onmiddellijk medische hulp om complicaties zoals een levensbedreigende bloeding te voorkomen. Daarom is het belangrijk om goed te letten op de signalen die je lichaam geeft en bij twijfel direct contact op te nemen met een arts of verloskundige.

Wanneer treden de symptomen op?

De eerste symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaan meestal tussen 4 en 6 weken zwangerschap. In de eerste vier weken merken veel vrouwen nog nauwelijks iets, behalve een positieve zwangerschapstest en mogelijk lichte buikpijn. Hierdoor kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gemakkelijk over het hoofd worden gezien in deze vroege fase.

Rond 6 weken zwangerschap kunnen de symptomen duidelijker worden. Buikpijn, lichte bloedingen en een drukkend gevoel in de onderbuik kunnen erop wijzen dat de zwangerschap zich niet op de juiste plek bevindt. Dit is het moment waarop veel vrouwen medische hulp zoeken, vooral als de pijn erger wordt of langer aanhoudt. Een snelle diagnose kan ernstige complicaties voorkomen en de kans op vruchtbaarheidsproblemen in de toekomst verkleinen.

Hoe wordt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap vastgesteld?

Als je vermoedt dat je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt, is het belangrijk om snel medische hulp te zoeken. De arts of verloskundige kan verschillende onderzoeken doen om de diagnose te bevestigen.

Een bloedtest om het zwangerschapshormoon HCG te meten, kan aanwijzingen geven. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap stijgt de HCG-waarde vaak langzamer dan normaal. Daarnaast wordt er een vaginale echo gemaakt om te controleren of er een vruchtzakje in de baarmoeder zichtbaar is. Als er geen vruchtzakje in de baarmoeder wordt gevonden, maar de HCG-waarde toch stijgt, kan dit wijzen op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Hoe ontstaat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaat meestal door een probleem met de eileider. Normaal gesproken helpt de eileider de bevruchte eicel naar de baarmoeder te transporteren, maar bij schade of een blokkade kan dit proces verstoord raken. Dit kan ervoor zorgen dat de eicel blijft hangen en zich op de verkeerde plaats innestelt.

Factoren zoals eerdere ontstekingen, endometriose, buikoperaties of vruchtbaarheidsbehandelingen kunnen het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap verhogen. Ook roken en een eerdere buitenbaarmoederlijke zwangerschap verhogen de kans op herhaling. Hoewel het niet altijd duidelijk is waarom een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaat, zijn deze factoren bekend als mogelijke oorzaken.

Behandelopties bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Er zijn drie mogelijke behandelingen, afhankelijk van de situatie. In sommige gevallen wordt ervoor gekozen om af te wachten, vooral als het HCG-gehalte laag is en de zwangerschap mogelijk vanzelf stopt. Dit gebeurt onder strikte medische controle.

Als de zwangerschap groeit en klachten veroorzaakt, kan behandeling met Methotrexaat nodig zijn. Dit medicijn stopt de groei van het zwangerschapsweefsel. Bij ernstige gevallen of wanneer de eileider al is gescheurd, wordt een operatie uitgevoerd om de zwangerschap te verwijderen. De keuze voor een bepaalde behandeling hangt af van de ernst van de situatie en de medische geschiedenis van de patiënt.

Kun je na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nog zwanger worden?

Ja, in de meeste gevallen is een zwangerschap na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nog mogelijk. Als één eileider is verwijderd, kan de andere eileider nog steeds een bevruchting laten plaatsvinden. Dit betekent dat de kans op een succesvolle zwangerschap nog steeds aanwezig is.

Het is wel belangrijk om rekening te houden met een licht verhoogd risico op herhaling. Overleg met je verloskundige of gynaecoloog wanneer het veilig is om opnieuw te proberen zwanger te worden, meestal na enkele maanden hersteltijd. Extra controles bij een volgende zwangerschap kunnen helpen om op tijd in te grijpen als er opnieuw problemen ontstaan.

Conclusie

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een ernstige aandoening die medische aandacht vereist. De eerste symptomen, zoals eenzijdige buikpijn en bloedverlies, kunnen al rond 4 tot 6 weken zwangerschap optreden.

Als je een positieve zwangerschapstest hebt en klachten ervaart, is het belangrijk om snel contact op te nemen met je verloskundige of huisarts. Vroege herkenning en behandeling kunnen ernstige complicaties voorkomen en je vruchtbaarheid beschermen.

Wil je meer weten over het voorbereiden op de bevalling of heb je behoefte aan persoonlijke begeleiding?

Neem dan contact op met een van onze verloskundigen in Haarlem of Schalkwijk. Beleef je zwangerschap met de beste zorg om je heen!